Câu hỏi:

Người lao động A làm việc tại công ty theo Hợp đồng lao động không xác định thời hạn. Gần đây, anh A tự ý chấm dứt hợp đồng lao động mà chỉ thông báo trước cho công ty 7 ngày. Hành vi của anh A có vi phạm quy định pháp luật không, anh A có phải bồi thường cho công ty không?

Trả lời:

Theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 5 Bộ luật Lao động 2019 thì người lao động có quyền như sau:

Quyền và nghĩa vụ của người lao động

1. Người lao động có các quyền sau đây:

...

đ) Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;

...

Theo đó, có thể hiểu người tự ý chấm dứt hợp đồng lao động là việc người lao động thực hiện quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của mình.

Tuy nhiên, Theo quy định tại Điều 35 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động

1. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau:

a) Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

b) Ít nhất 30 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng;

c) Ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng;

d) Đối với một số ngành, nghề, công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

2. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây:

a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;

b) Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;

c) Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;

d) Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;

đ) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;

e) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;

g) Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.

Theo đó, người lao động quyền tự ý chấm dứt hợp đồng lao động, tuy nhiên phải báo trước cho người sử dụng lao động trước một khoảng thời gian, trừ một số trường hợp không phải báo trước theo quy định trên.

Nếu người lao động thực hiện không đúng theo quy định trên thì sẽ được xem là trường hợp tự ý chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 40 Bộ luật Lao động 2019 như sau:

Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật

1. Không được trợ cấp thôi việc.

2. Phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động và một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng lao động trong những ngày không báo trước.

3. Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này.

Như vậy, người lao động tự ý chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì mới phải chịu bồi thường cho người sử dụng lao động.

Bên cạnh đó, khi tự ý chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì người lao động cũng sẽ không được hưởng trợ cấp thôi việc và phải hoàn trả chi phí đào tạo (nếu có) cho người sử dụng lao động.