Anh Nguyễn Bá Nghĩa trong một chương trình thiện nguyện, tặng quà cho các Cựu chiến binh, người cao tuổi tại Trung tâm bảo trợ xã hội Khánh Hoà

Sinh ra và lớn lên ở quê Mẹ - thuộc đất Tổng Bưởi của Thăng Long xưa. Tổng Bưởi hay còn gọi Kẻ Bưởi - làng Bưởi nay là phường Bưởi, gồm sáu làng cổ Yên Thái, An Thọ, Ðông Xã, Hồ Khẩu, Võng Thị, Trích Sài hợp thành. Kế Trích Sài có làng Bái Ân, hai làng này vốn cùng nhau chung nghề dệt lĩnh, lĩnh hoa vùng Bưởi từng sánh ngang với lụa the của Vạn Phúc, La Khê (Hà Đông). Anh ở làng Bái Ân. Dòng họ nhà Anh hiếu học và thuộc thế hệ đầu tiên lập nên ngôi làng này cách đây vài thế kỷ, giờ trở thành một trong những ngôi làng cổ nhất còn giữ được nhiều nét của đất kinh kỳ một thuở. Tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám hiện còn tấm bia đá ghi danh khoa bảng của Cụ Tổ dòng họ nhà Anh, trở thành niềm tự hào và khích lệ sự nghiệp học hành của bao thế hệ. 

Mấy anh chị em trong nhà không theo nghề truyền thống của Làng; Cha Mẹ bươn trải, tằn tiện nuôi các con theo con đường học hành. Tốt nghiệp trung học, Anh trở thành sinh viên ngành Hữu tuyến, Trường Đại học Thông tin liên lạc; và cũng chính ngôi trường này, 14 năm sau khi tốt nghiệp và có vốn kiến thức thực tế, Anh đã quay trở lại thực hiện thành công Luận án Tiến sỹ Kỹ thuật. 

Tháng 11.1986, Anh vào làm việc tại Trung tâm Viễn thông Khu vực I. Những năm tháng đầu tiên bước chân vào nghề Bưu Điện, mặc dù đeo mác “kỹ sư hữu tuyến”, song Anh lại làm các công việc của một công nhân - một người thợ thực thụ. Từ mang vác, leo trèo, kéo dây, chui cống…Anh đều thành thục. Anh làm thợ có kiến thức và đúng lúc Ngành bắt đầu đổi mới công nghệ, tháng 4/1998, Anh được phân công làm Tổ trưởng E10, Công ty Điện thoại, Bưu Điện Hà Nội. Hơn 8 năm làm việc ở Đài, kiến thức ở Trường cộng với việc chịu khó nghiên cứu, học tập, tiếp cận nhanh chóng những thay đổi công nghệ kỹ thuật từ analog sang digital gíup Anh trưởng thành, vững vàng với nghề.

Tháng 12.1996, Anh được bổ nhiệm làm Trưởng Trung tâm bảo hành của Công ty. Đây là thời kỳ ngành Bưu Điện hoàn thành chiến lược tăng tốc giai đoạn 1 (1993-1995) và bước vào tăng tốc giai đoạn 2 (1996-2000). Chiến lược tăng tốc độ phát triển, hiện đại hoá mạng lưới Bưu chính Viễn thông góp phần quan trọng cho quá trình đổi mới của đất nước; thị trường bung ra sôi động, số lượng khách hàng tăng lên hàng giờ, tốc độ tăng trưởng luôn ở mức cao 2 con số, quy mô tổ chức sản xuất như chiếc áo chật đòi hỏi phải có sự thay đổi đột phá. Chức năng sản xuất kinh doanh được tách bạch với quản lý Nhà nước, Tổng Công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam được tổ chức lại và hoạt động theo mô hình TCT 91, hướng tới mô hình của một Tập đoàn kinh tế. 

Anh Nguyễn Bá Nghĩa đón nhận Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng

Tháng 6.1998, Anh được điều động về Ban Tổ chức Cán bộ Lao động của Tổng Công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam với chức danh và công việc chính là Chuyên viên nghiên cứu, tham mưu thiết kế tổ chức sản xuất, đổi mới sắp xếp doanh nghiệp. Gần 22 năm gắn bó với địa chỉ 75 Đinh Tiên Hoàng – Bưu Điện Hà Nội, công việc thuần kỹ thuật, nay về 18 Nguyễn Du - cơ quan Tổng Công ty bắt tay vào lĩnh vực hoàn toàn mới, không khỏi khiến Anh hồi hộp và có phần lo lắng. Chưa khi nào Anh được tiếp cận với khối lượng tài liệu, kiến thức lớn như vậy. Với tố chất ham học, khả năng nghiên cứu và luôn có những chính kiến sắc bén, được sự hỗ trợ của đồng nghiệp, Anh đã sớm chủ động công việc của mình. Mô hình, kinh nghiệm, cách làm của các Tập đoàn viễn thông hàng đầu thế giới như Motorola, NTT, Fujitsu, France Telecom, Nortel, China Telecom, SingTel…đều được Anh nghiên cứu và chắt lọc. Sản phẩm của Anh cùng đồng nghiệp giai đoạn này đó là cơ cấu sắp xếp lại mô hình các Bưu điện tỉnh/thành phố, từng bước chia tách mềm bưu chính, viễn thông trên địa bàn tỉnh/thành phố, hình thành các Công ty liên doanh, Công ty Cổ phần, kiện toàn khối sự nghiệp (thành lập Học viện CNBCVT, nâng cấp các Trường Công nhân Bưu Điện, nâng cấp Bệnh viện, các cơ sở y tế…). 

Phẩm chất, năng lực và kết quả công tác của Anh được tổ chức ghi nhận. Tháng 11.2004, Anh được đề bạt làm Phó Trưởng ban Tổ chức Cán bộ Lao động và tham gia cấp uỷ của Ban. Chức vụ mới cũng đồng nghĩa khối lượng công việc, tính chất phức tạp và trách nhiệm tăng lên rất nhiều. Khi mà các điều kiện hình thành Tập đoàn kinh tế chín muồi (như môi trường pháp lý, năng lực nội tại của VNPT, sự phát triển của thị trường…), Anh cùng đồng nghiệp bắt tay vào xây dựng Đề án thành lập Tập đoàn. Tháng 1.2006, Thủ tướng Chính phủ chính thức phê duyệt Quyết định thành lập Tập đoàn. Đây là một công trình đồ sộ, chuẩn bị công phu và bài bản; không chỉ đơn thuần là mô hình tổ chức sản xuất mà còn là hệ thống cơ chế, quy chế nội bộ, chiến lược phát triển, các mục tiêu lớn VNPT cần phải đạt và công tác cán bộ, phát triển nguồn nhân lực. Dấu ấn lớn trong giai đoạn này, đó là năm 2008 chia tách Bưu chính, Viễn thông, thành lập Tổng Công ty Bưu chính Việt Nam. 

Khi VNPT phát triển lên đỉnh cao, cũng là lúc bắt đầu bộc lộ những hạn chế, tồn tại, bởi những tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu, cạnh tranh diễn ra khốc liệt, những bất cập trong mô hình Tập đoàn, của thị trường chứng khoán, cổ phần hoá và cả cung cách quản trị doanh nghiệp; tăng trưởng chậm lại, hiệu quả sản xuất kinh doanh sụt giảm, hàng loạt Công ty liên doanh, Công ty Cổ phần của Tập đoàn gặp khó khăn. Anh được giao phụ trách Nhóm công tác xây dựng Đề án tái cấu trúc Tập đoàn và ngày 10/6/2014, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt bản đề án này (QĐ số 888/QĐ-TTg), mở ra đường hướng phát triển mới của VNPT. Thành lập các Tổng Công ty: VNPT Net, Vinaphone, Media, IT. Loạt các đơn vị như Vnpost, VMS, Học viện từ trực thuộc VNPT nay chuyển về Bộ Thông tin Truyền thông; các Trường công nhân được bàn giao cho UBND tỉnh; thoái vốn của Tập đoàn đầu tư vào các doanh nghiệp khác; chuyển các liên doanh hết thời hạn thành Công ty Cổ phần…

Bảng vàng ghi danh của VNPT Net tặng Anh Nguyễn Bá Nghĩa

Có lẽ Anh là người có nhiều duyên với nghề tổ chức, nghĩ những thứ mới và làm những việc khó. Duyên đó một lần nữa lại đến với Anh, khi Tổng Công ty Hạ tầng mạng VNPT Net được thành lập, Anh được điều động, bổ nhiệm làm Trưởng ban Tổ chức Nhân sự. Chỉ vài từ “thiết kế tổ chức sản xuất tinh gọn, hợp nhất các nguồn lực hiệu quả, sắp xếp lao động hợp lý” để Net hoạt động ổn định trơn tru những năm qua đã cho thấy khối lượng công việc lớn thế nào và lấy đi của Anh bao công sức, thời gian. Phức tạp nhất có lẽ là việc sắp xếp nhân sự quản lý và sắp xếp lao động, song mọi việc cũng đã được hoá giải bởi phương pháp làm dân chủ, minh bạch, hợp tình, hợp lý. Lao động không tăng, công nghệ liên tục thay đổi, Anh tham mưu mở hàng trăm lớp đào tạo cho hàng ngàn lượt lao động mỗi năm. Bên cạnh đó là xây dựng hệ thống chức danh, ngân hàng công việc, thang bảng lương, đánh giá mức độ hoàn thành của từng vị trí vừa khoa học, vừa áp dụng. Làm những công việc có liên quan tới mấy ngàn con người, không có đơn thư khiếu kiện phức tạp, không có tư tưởng chống đối hay bi quan - kết quả đó không phải đơn giản với người làm nghề tổ chức.

Tháng 3.2019, công việc thay đổi khi tổ chức phân công Anh tham gia Ban Thường vụ Công đoàn giữ chức vụ Chủ tịch Công đoàn TCT và kế nữa là Phó Bí thư Đảng uỷ TCT, chuyên trách công tác xây dựng Đảng. Ở tuổi 56, Anh có những cái khó và băn khoăn nhất định, đó là chuyên môn, nghiệp vụ của Đảng, Đoàn thể mặc dù có nắm bắt, hiểu biết, nhưng không sâu, nhiều hoạt động bề nổi đòi hỏi sự sốc vác, trẻ trung, song Anh có niềm tin để mình làm được đó là sự tin tưởng, ủng hộ của đồng chí, đồng nghiệp. 

Đảng bộ VNPT Net có quy mô toàn quốc với gần 1.400 đảng viên, phát huy những kết quả đạt được của nhiệm kỳ đầu, Anh cùng tập thể BCH nghiên cứu và đề ra những mục tiêu lớn cho cả nhiệm kỳ cũng như của từng năm; đặc biệt là hệ thống các Nghị quyết chuyên đề, các chương trình hành động quyết tâm từng mực tiêu, rõ từng đầu việc, chi tiết từng đơn vị thực hiện. Sinh hoạt của các Chi bộ luôn có sự sáng tạo và đổi mới, trao đổi nhiều chuyên đề cụ thể thiết thực liên quan tới công tác xây dựng Đảng và thực hiện nhiệm vụ chính trị. Công tác bảo vệ nền tưởng tư tưởng của Đảng, chống suy thoái tư tưởng, đạo đức của từng đảng viên gắn kết chặt chẽ với tính chất, đặc thù nghề nghiệp, chủ động ngăn chặn từ xa việc phá hoạt an ninh mạng, an ninh dịch vụ, vi phạm pháp luật. Công tác phòng chống tham nhũng tiêu cực được tổ chức bài bản, duy trì nề nếp, thông qua hệ thống cơ chế, quy chế chặt chẽ, kiểm tra, giám sát thường xuyên; vì vậy qua gần 10 năm, TCT không để xảy ra bất kỳ hiện tượng vi phạm nào. Điểm nữa mà Anh đóng góp không nhỏ đó là công tác phát triển đảng viên; số lượng đảng viên mới kết nạp hàng năm và của cả nhiệm kỳ đều vượt mục tiêu đề ra. Bằng nhiều phương pháp, Anh đã góp phần tạo được niềm tin của quần chúng với tổ chức, ví như có những trường hợp lý lịch gia đình phức tạp, phải phối hợp nhiều cơ quan chức năng và gần 2 năm trời mới hoàn thành việc xác minh.

Trong vai người thủ lĩnh phong trào, Anh sát cánh cùng đội ngũ cán bộ Công đoàn liên tục có những đổi mới, sáng tạo mang tính dấu ấn, phải kể tới đó là chung sức cùng đội ngũ đoàn viên, người lao động phòng chống đại dịch Covid19; tổ chức phong trào Người lao động VNPT Net tiêu biểu, Vinh danh-tri ân các điển hình tiên tiến, tổ chức có hiệu quả các câu lạc bộ (Tấm lòng VNPT Net, Runner, Rumba, Bóng bàn...), các đề án, dự án an sinh xã hội, xây tặng nhà tình nghĩa, điểm trường, phòng học tại các vùng khó khăn…Những ánh mắt, nụ cười của học trò điểm trường bản Đề Chia B (Hà Giang), Giạng Phổng (Mường La, Sơn La), phường Phổ Minh (Đức Phổ, Quảng Ngãi) sẽ là kỷ niệm không bao giờ quên của Anh trong những năm tháng công tác.

Gia đình hạnh phúc - điểm tựa cho những thành công của Anh Nguyễn Bá Nghĩa

Những thành công của Anh sẽ là khiếm khuyết nếu không nói về vai trò đồng hành của người bạn đời và các thành viên trong gia đình. Anh Chị cùng nghề, đến với nhau khi cùng làm việc ở Bưu Điện Bờ Hồ, đồng cảm, chia sẻ và cùng nhau xây dựng hạnh phúc. Hai người con của Anh Chị cũng đã trưởng thành và xây dựng gia đình nhỏ, người là giảng viên đại học, người thì định cư và làm việc ở nước ngoài. Anh Chị hạnh phúc với những thành quả mình đang có, nhưng cũng có chút tâm tư khi không có người con nào nối nghiệp cha mẹ, có mong mỏi chắc cũng giống nhiều gia đình khác, giá như doanh nghiệp có chiến lược và cơ chế thu hút nhân tài là con cán bộ công nhân viên thì chắc chắn sẽ có một lớp tri thức trẻ, năng động, mang những kiến thức mới về, không chỉ xây dựng doanh nghiệp phát triển mà còn góp phần bồi đắp truyền thống “nghĩa tình” của Ngành vốn có lịch sử phát triển 80 năm. 

Ngày nghỉ đầu tiên sau gần 38 năm làm việc, Anh đi bộ quanh làng Bái Ân. Lâu lắm rồi anh mới có cảm giác thư thái và nhẹ nhàng như vậy. Anh nhớ từng gốc cây, từng bờ tre, con ngõ của làng thuở nào, quá trình đô thị hoá cũng đã làm làng thay đổi nhiều, nhưng cái chất, cái nền tảng của làng vẫn vẹn nguyên. Cũng như Anh vậy, sau hành trình dài sự nghiệp, vẫn cốt cách với tấm chân tình quảng đại, hào hiệp với mọi người; tan việc sở, giờ Anh lại về với việc làng, với công việc được cấp uỷ, chính quyền phường xóm tin cậy giao cho. Mong Anh luôn vui vẻ, hạnh phúc trên con đường phía trước. Những trang sử truyền thống của VNPT Net luôn ghi đậm dấu tên Anh ./.  

Minh Châu